HomeKluswijzers

Kluswijzer

Ledlampen

Makkelijk
Gemiddeld
Moeilijk
Tegenwoordig zijn ledlampen voor zowel het milieu als voor je portemonnee de beste keuze. Vervang daarom nog werkende gloei- of halogeenlampen door ledlampen en bespaar direct. Tip: begin bij de onzuinige lampen die vaak branden. Hieronder lees je hoe je een passende ledlamp vindt.

Kosten en besparingen

Een ledlamp is 85% zuiniger dan een gloeilamp en 75% zuiniger dan een halogeenlamp. En ze hebben ook nog eens een veel langere levensduur. Doordat ledlampen zo weinig stroom verbruiken en lang meegaan, zijn ze uiteindelijk veel goedkoper. Je kan onzuinige lampen dus het beste zo snel mogelijk vervangen door ledlampen. Spaarlampen hoef je niet te vervangen: die zijn ongeveer even zuinig als ledlampen.

Voorbeeld: in de woonkamer en keuken vervang je 10 halogeenlampen van 20 Watt en 1 gloeilamp van 40 Watt door ledlampen van 4 Watt. Hiermee bespaar je 127 kWh en zo’n 32 euro per jaar aan stroomkosten.
Kijk voor actuele informatie op de website van Milieu Centraal.

Keuzehulp voor ledlampen

1. Bekijk de oude lamp

Je oude lamp met een peervorm kan zowel halogeen als gloei zijn. Oude spotjes en kleine lampjes met pinnetjes zijn vrijwel altijd halogeen.

2. Noteer de kleine lettertjes

Op de oude lamp staat informatie die je helpt bij de keuze van een nieuwe lamp. Het wattage (W) helpt om de lichtsterkte te kiezen. En let op het voltage (V): dit geeft aan of het lampje werkt op laagspanning (12V), of op de spanning direct uit het stopcontact (230V). Op nieuwere lampen vind je ook de aanduidingen lumen (lm) en Kelvin (K) (zie stap 3).

Fitting

Cijfer- en lettercombinaties zoals E27 en GU10 verwijzen naar de fitting en het formaat van de lamp. Voor de nieuwe lamp heb je dezelfde fitting nodig. Je kunt het beste kiezen voor dezelfde vorm, dan past hij zeker. Wil je toch een andere vorm? Meet dan in de lamphouder hoeveel ruimte je hebt. Op de verpakking van ledlampen vind je de breedte en hoogte van de lamp in millimeters.

  • Schroeffitting. E27 staat voor een grote schroeffitting en E14 voor een kleine schroeffitting.
  • Fitting met pinnetjes. Er zijn meerdere soorten halogeen- en ledlampen met fittingen met pinnetjes. De dikte, de afstand en de vorm van de pinnetjes kunnen verschillen. Veel voorkomende soorten zijn GU4 en GU10. Fittingen met pinnetjes hebben soms ook een code voor de lampvorm en grootte zoals PAR20 of MR11. Neem eventueel de oude lamp mee naar de winkel om zeker te zijn van de juiste maat.

    Zijn de lettertjes lastig om te lezen? Maak dan een foto met je mobiele telefoon. Gebruik de zoomfunctie om het makkelijker te lezen. Tijdens het winkelen heb je meteen de gegevens bij de hand.

    3. Kies de gewenste lichtsterkte

    Het aantal lumen (lm) geeft aan hoeveel licht de lamp geeft. Hoe meer lumen, hoe meer licht. In de tabel zie je hoeveel lumen je nodig hebt, op basis van het wattage (W) van je oude gloei- of halogeenlamp. Deze vergelijking staat ook vaak op de verpakking.

    4. Kies de gewenste kleur

    De kleur van het licht wordt aangegeven in Kelvin: minder Kelvin betekent meer sfeer. Lampen in de winkel hebben standaard een kleurtemperatuur van 2700K. Dit is vergelijkbaar met het geelwitte licht van een gloeilamp.

    • Wil je een warmere kleur? Kies dan een lamp met een lagere Kelvin-waarde dan 2700K.
    • Je kunt ‘vintage’ ledlampen krijgen met een kleurtemperatuur van 1700 Kelvin. Dit lijkt op de kleur van kaarslicht.
    • Wil je koeler, witter licht? Kies dan voor lampen met een hogere Kelvin-waarde.

    Twijfel je over de juiste kleur? Vraag dan in de bouwmarkt of je de lamp in de winkel of thuis mag uitproberen.

    Kleurechtheid (CRI)

    Het licht van de meeste ledlampen geeft niet alle kleuren in gelijke mate weer. De kleuren van een schilderij kunnen daardoor net wat anders ogen dan bij daglicht. De CRI-waarde geeft aan hoe kleurecht het licht van een ledlamp is. Hoe dichter de waarde bij 100 ligt, hoe natuurgetrouwer de kleurweergave. Voor gewone toepassingen in huis is een CRI van 80 voldoende. Wil je een natuurgetrouwe weergave van de kleuren, bijvoorbeeld voor het verlichten van een schilderij of ander object? Kies dan voor een lamp met een CRI-waarde van 90 of hoger.

    5. Dimbaar? Controleer de schakelaar

    Niet alle ledlampen zijn dimbaar. Op de verpakking zie je of een ledlamp dimbaar is. Dimmers voor gloei- en halogeenlampen zijn ontworpen voor hogere stroomsterkte en werken meestal niet goed met ledlampen. Een dimmer die kleiner is dan 25W (<25W) werkt meestal wel. Kom je er niet uit? Vraag in de bouwmarkt om advies.

    Speciale dimmer voor ledlampen

    Als de lamp niet goed dimt, kun je ook een dimmer voor ledlampen aanschaffen. De meeste ledlampen geven door dimmen geen warmer (geler) licht, maar alleen minder licht. Er zijn ook speciale ledlampen die bij het dimmen de hoeveelheid blauw licht verminderen. Zo krijgt het licht wel een warmere kleur en lijkt het meer op gloeilamplicht.

    Vraag in de bouwmarkt of je de lamp mag ruilen als deze uit de verpakking is geweest. Dan kun je testen of de dimbare lamp werkt in combinatie met je dimmer.

    Dimmen zonder dimmer

    Er zijn ook ledlampen die je kunt dimmen zonder dimmer. Ze zijn stapsgewijs te dimmen door het lichtknopje een paar keer achter elkaar aan en uit te zetten. Op de verpakking kun je zien of een ledlamp te dimmen is. En of de kleur van het licht wel of niet verandert tijdens het dimmen.

    6. Smart ledverlichting

    Je kunt ook kiezen voor smart ledlampen. Deze bedien je draadloos via een app op je mobiele telefoon. Het enige wat je hiervoor nodig hebt is WIFI. Je kunt de lampen op afstand bedienen, of met een timer de lampen automatisch aan en uit laten gaan. Ook kun je via de app de lampen dimmen of kiezen voor een kleur.

    7. Led als buitenlamp

    Kies bij een buitenlamp voor een ledlamp die bestand is tegen vocht. Lampen voor buiten moeten ook tegen hoge en lage temperaturen bestand zijn.

    8. Toepassingen waarvoor geen ledlamp is

    Voor enkele toepassingen is een ledlamp niet geschikt. Dat geldt bijvoorbeeld voor het lampje in de oven of de magnetron. Ledlampen kunnen slecht tegen hitte. Voor ovens en magnetrons zijn speciale gloeilampjes verkrijgbaar. Deze lampen zijn te krijgen in de bouwmarkt of verlichtingsspeciaalzaak.

    Oude lampen weggooien

    Oude spaarlampen, tl-buizen en ledlampen en lichtarmaturen moet je gescheiden inleveren. Dit kan steeds vaker in een supermarkt of bouwmarkt. Of ga naar de milieustraat van de gemeente. Gloeilampen en halogeenlampen mag je bij het restafval gooien. Gooi ze niet in de glasbak, want lampenglas heeft een veel hoger smeltpunt dan glazen potjes en flessen.

    Toelichting besparingen

    De stroombesparing is berekend voor de vervanging van een gloeilamp en halogeenlampen die gemiddeld 3 uren per dag branden in de keuken en 2,5 uur in de woonkamer, gedurende 48 weken per jaar.

    De besparingen in euro’s zijn berekend met een stroomprijs van 0,25 euro per kWh. Deze stroomprijs van 0,25 euro geldt voor de lange termijn en is gebaseerd op een prognose voor 2030. De huidige stroomprijs is voor veel mensen hoger. Daardoor zijn de besparingen op korte termijn (denk aan: komend jaar) hoger.

    Mei 2023

    Deze informatie is tot stand gekomen in samenwerking met Milieu Centraal. De informatie in deze kluswijzer is gebaseerd op algemeen geaccepteerde gegevens op het moment van samenstelling. De kluswijzer is met de grootste zorg samengesteld. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend.

    Handige video's

    Financierings-wijzer.nl

    DHZDHD

    Financierings-wijzer.nl

    Check je isolatie met infrarood

    DHZDHD

    Check je isolatie met infrarood

    10 tips om zelf je huis te verduurzamen

    DHZDHD

    10 tips om zelf je huis te verduurzamen

    Naar alle video's